Stanowisko ORA w Warszawie w sprawie niezależności sądów

STANOWISKO OKRĘGOWEJ RADY ADWOKACKIEJ W WARSZAWIE Z DNIA 4 lutego 2017 r.

„Niezależność sądów fundamentem systemu ochrony praw i wolności”

Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie z zaniepokojeniem obserwuje prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw.

Analiza proponowanych przepisów wskazanych w projekcie budzi uzasadnione wątpliwości co do ich konstytucyjności, w szczególności w zakresie art. 10, art. 17 czy 187 Konstytucji RP. Poważne zastrzeżenia budzą poszczególne uregulowania dotyczące powoływania członków Krajowej Rady Sądownictwa oraz jej planowanego funkcjonowania.

Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie wskazuje, iż skład Krajowej Rady Sądownictwa oraz czas trwania kadencji jej członków zostały określone w art. 187 Konstytucji w sposób precyzyjny. Powoływanie nowych ciał – nieznanych ustawie zasadniczej – w ramach konstytucyjnego organu budzi i musi budzić uzasadnione wątpliwości co do zgodności z najważniejszym aktem prawnym Rzeczpospolitej Polskiej.

Konstytucja RP nie przewiduje również kompetencji Sejmu RP do dokonywania wyborów sędziów, którzy będą zasiadali w Krajowej Radzie Sądownictwa, ewentualnie Marszałka Sejmu RP do dokonywania selekcji, którzy kandydaci są uprawnieni do kandydowania do tego organu. Przyznanie takiego rodzaju uprawnienia (nie wskazując jednocześnie kryteriów tych wyborów) budzi uzasadnione wątpliwości co do zgodności z ustawą zasadniczą, gwarantującą niezależność władzy sądowniczej.

Konstytucja RP precyzuje długość trwania kadencji członka Krajowej Rady Sądownictwa, a zatem w świetle przepisów ustawy zasadniczej nie powinno budzić wątpliwości, iż akt niższej rangi nie może decydować o skróceniu kadencji członka Krajowej Rady Sądownictwa.

Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie przypomina, iż zgodnie z art. 186 ust. 1 Konstytucji RP Krajowa Rada Sądownictwa stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Istotą demokratycznego Państwa Prawa jest ustawa zasadnicza – Konstytucja RP przyjęta w referendum przez obywateli. Równoważenie się władz jest jednym z elementów prawidłowego funkcjonowania Państwa, a niezależność władzy sądowniczej jest jednym z fundamentów ustroju Rzeczpospolitej Polskiej, gwarantującym ochronę konstytucyjnych praw i wolności każdego człowieka.