Wyrok NSA: paragon fiskalny vs tajemnica lekarska

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 maja 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt: I FSK 1687/15 uznał, że

• pod pojęciem “konsultacja medyczna”, czy też “zabieg kosmetyczny”, albo “sprzedaż detaliczna kosmetyczna” może kryć się szereg różnych świadczeń, w tym również różnych towarów, o zróżnicowanym charakterze, cenie, itp., zatem
• uszczegółowienie opisów w sposób jednoznacznie identyfikujący przedmiot transakcji nie stanowi ryzyka ujawnienia tajemnicy lekarskiej, bowiem co do zasady paragon fiskalny nie identyfikuje w żaden sposób nabywcy towaru (usługi), a uszczegółowienie mogłoby nastąpić w sposób korespondujący z przyjętym przez spółkę cennikiem dokonywanych świadczeń.

 

Stan faktyczny | wywody

Spółka zwróciła się do organu o wydanie interpretacji indywidualnejdotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wykazywania na paragonie fiskalnym nazw świadczonych usług medycznych.

We wniosku wskazano na wymogi dotyczące danych umieszczonych na paragonie fiskalnym. W świetle tych przepisów na paragonie powinna znaleźć się nazwa towaru lub usługi pozwalająca na jednoznaczną ich identyfikację. Spółka wyjaśniła, iż stosuje opisy wykonywanych usług, takie, jak: “Konsultacja medyczna w myśl art. 43 ustawy o VAT – VAT zw.”, “Konsultacja w zakresie medycyny estetycznej – VAT 23%”, “Zabieg medyczny w myśl art. 43 ustawy o VAT – VAT zw.”, “Zabieg medycyny estetycznej – VAT 23%”, “Zabieg kosmetyczny – VAT-23%”, “Sprzedaż detaliczna kosmetyczna – VAT 23%”, “Zabieg chirurgii plastycznej w myśl art. 43 ustawy o VAT – VAT zw.”, “Zabieg chirurgii plastycznej estetycznej – VAT 23%”, opodatkowane stawką podstawową, jak i korzystające ze zwolnienia od podatku. W ocenie spółki, zamieszczenie na paragonach informacji, jaka dokładnie procedura medyczna została wykonana, może narazić pacjenta na ujawnienie tajemnicy lekarskiej osobom nieuprawnionym. Tym samym zamieszczanie szczegółowych informacje na paragonie fiskalnym nie jest konieczne, gdyż lekarze muszą prowadzić dokumentację medyczną zawierającą szczegółowy zapis wykonanych zabiegów. W związku z powyższym zadano pytanie, czy nazwy wskazanych powyżej usług medycznych, jakie spółka umieszcza na paragonach, spełniają wymogi rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących? Zdaniem spółki, warunki te w jej przypadku zostają spełnione.

W interpretacji indywidualnej organ stwierdził, że stanowisko zawarte we wniosku jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu wskazano, że jednym z wymagań, jakie musi spełniać paragon fiskalny, jest zawarcie w nim nazwy towaru lub usługi, pozwalającej na jednoznaczną ich identyfikację. Podatnik powinien użyć oznaczenia nazw towarów (usług) do oferowanego asortymentu tak, aby do użytej nazwy towaru (usługi) możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatku i aby użyta nazwa była zgodna ze stanowiącym przedmiot obrotu towarem (usługą). Podatnik powinien więc wystawiać paragony zawierające nazwy towarów (usług) na tyle szczegółowe, żeby – z jednej strony – pozwalały organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowości rozliczenia podatku, a z drugiej – zapewniały konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów. W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku organ uznał, iż nazwy usług nie pozwalają na jednoznaczną identyfikację wykonanej usługi. Na ich podstawie nie jest możliwe stwierdzenie, jaka konkretnie czynność została wykonana na rzecz pacjenta. Wskazane nazwy dotyczą bowiem szerokiej grupy usług (towarów). Skoro spółka świadczy usługi, posiada wiedzę na temat ich różnorodności i zakresu, powinna dostosować przyjęte nazewnictwo w kasie rejestrującej w ten sposób, aby odbiorca na podstawie otrzymanego paragonu fiskalnego był w stanie zidentyfikować nabytą usługę. Zdaniem organu, zasadne jest w tym procesie wykorzystywanie nazewnictwa stosowanego przy tworzeniu zasad odpłatności (cennika usług).

Po bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa spółka wniosła na powyższą interpretację skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę za zasadną.

Zdaniem Sądu, niewątpliwie nazwa towaru (usługi) winna być tak skonstruowana, aby przez tę nazwę i odpowiadającą jej cenę można było określić zakupiony towar (usługę). Nazwy uwzględniające jednoznaczne identyfikowanie oferowanych towarów określa sam podatnik, mając na względzie asortyment sprzedawanych towarów lub usług, a sposób dokonywania identyfikacji jest uzależniony od specyfiki prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Wyrok WSA został zaskarżony w całości przez organ, a NSA skargę uwzględnił wskazując, że spór  sprowadzał się do oceny, czy nazwy usług medycznych i towarów stosowane przez skarżącą na paragonach fiskalnych spełniają wymóg jednoznaczności, ustanowiony w § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia.

NSA stanął na stanowisku,  że w myśl § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia paragon fiskalny zawiera co najmniej nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację. Zgodnie zaś z § 8 ust. 2 rozporządzenia, paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwić nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Paragon fiskalny może zawierać w miejscu określonym dla nazwy, o której mowa w § 8 ust. 1 pkt 6, również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy. Zdaniem NSA, brak w przepisach rozporządzenia i ustawy o VAT legalnej definicji pojęcia “nazwy” i związanej z tym konieczności uwzględnienia przy wykładni przepisów rozporządzenia funkcji (celów), jakie ma realizować określenie przez sprzedawcę w treści paragonu fiskalnego nazwy sprzedawanego towaru (świadczonej usługi). Podstawową funkcją jest funkcja informacyjna, sprowadzająca się do zapewnienia konsumentowi prawa do otrzymania dowodu nabycia towaru lub usługi z uwidocznioną kwotą podatku. Na podstawie otrzymanego dowodu zakupu (paragonu) nabywca powinien bowiem móc zweryfikować przedmiot nabycia, jego cenę, móc posłużyć się nim np. w celu weryfikacji cen analogicznych usług świadczonych przez innych usługodawców. Nie jest przy tym istotne, że kupujący – zwłaszcza, jeżeli samodzielnie dokonuje zakupu – wie, co stanowiło jego przedmiot, konieczne jest, aby informacje w tym zakresie zawierał paragon fiskalny.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, uszczegółowienie opisów w sposób jednoznacznie identyfikujący przedmiot transakcji  nie stanowi ryzyka ujawnienia tajemnicy lekarskiej, bowiem co do zasady  paragon fiskalny nie identyfikuje w żaden sposób nabywcy towaru (usługi). Ponadto uszczegółowienie to mogłoby nastąpić w sposób korespondujący z przyjętym przez spółkę cennikiem dokonywanych świadczeń. Kolejną ważną funkcją, której realizację ma zapewnić jednoznaczne identyfikowanie przedmiotu transakcji na paragonie fiskalnym, jest funkcja kontrolna. Na podstawie otrzymanego dowodu zakupu nabywca powinien bowiem mieć możliwość skontrolowania czynności dotyczących prawidłowego ewidencjonowania transakcji i wystawiania dowodu potwierdzającego jej wykonanie.

Całość orzeczenia: tu.