If you act in the name of conscience you are stronger than any government in the world[1]
Niewiele osób pamięta; na pewno niektórzy prawnicy, socjolodzy, historycy. Jeszcze mniej liczne grono wie, że przyszedł na świat 24 czerwca 1900 roku w Bezwodnem jako jedno z trójki dzieci Józefa i Belli. Bella, wszechstronnie utalentowana i starannie wykształcona, wywiera na syna ogromny wpływ. To dzięki niej mówił płynnie 10 językami i rozwijał wszechstronne zainteresowania naukowe.
Był absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, studiował nauki społeczne w Heidelbergu, Berlinie i na Sorbonie. Promotorem jego pracy doktorskiej był prof. Juliusz Makarewicz.
Początkowo pracuje w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie pełni również funkcję referendarza Sekretariatu Generalnego Komisji Kodyfikacyjnej. Po podpisaniu w 1934 roku polsko – niemieckiej deklaracji o niestosowaniu przemocy rezygnuje z tych funkcji i otwiera w Warszawie przy ul. Kredytowej 6 indywidualną praktykę adwokacją dołączając do nielicznego grona adwokatów żydowskich prowadzących własne kancelarie.
Wraz z wybuchem II wojny światowej przez Litwę i Szwecję ucieka do USA, gdzie w 1944 roku publikuje książkę pt.: The Axis Rule in Occupied Europe w której definiuje nowy typ zbrodni przeciwko ludzkości, jako „zorganizowane działania mające na celu zniszczenie narodu lub grupy etnicznej poprzez dezintegrację instytucji, kultury, języka, świadomości narodowej i religijnej, gospodarczych podstaw egzystencji, a następnie pozbawienie ludzi bezpieczeństwa, wolności, zdrowia, godności i ostatecznie życia”. To w jego książce po raz pierwszy użyty zostaje termin „genocide” – ludobójstwo, który następnie zostaje wykorzystany w akcie oskarżenia przeciwko zbrodniarzom wojennym w Norymberdze. Nie Nie dzieje się to przypadkowo- nasz bohater występuje bowiem w charakterze doradcy sędziego Sądu Najwyższego USA Roberta Jacksona – głównego amerykańskiego oskarżyciela w Trybunale Norymberskim, a podstawę aktu oskarżenia stanowią jego rozprawy naukowe na temat prawa karnego i prawa międzynarodowego. To na podstawie przygotowanego przez niego projektu, Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 9 grudnia 1948 roku jednomyślnie uchwala Konwencję o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa.
Nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla aż siedem razy – nigdy jej nie otrzymuje.
Naszym bohaterem jest Rafał Lemkin, jeden z najwybitniejszych współczesnych prawników, i jednocześnie jeden z najbardziej niedocenionych i doświadczonych przez los. W czasie Holokaustu stracił rodzinę, pracując na rzecz uchwalenia Konwencji tracił stopniowo majątek, popadł w biedę i w chorobę. Umarł na zawał serca w wieku 59 lat.
W 2015 roku na ekrany kin wszedł film pt.: „Watchers of the Sky” będący próbą przybliżenia szerszej publiczności postaci i dorobku Rafała Lemkina[2].
Martyna Majewska
[1] Rafał Lemkin
[2] Informacje o filmie są dostępne na http://watchersofthesky.com/
[foto: interia.pl]
Brak komentarzy