Sądy własności intelektualnej, adw. Magdalena Niewelt

Większość z nas zabrała akta, laptopy i przymusowo siedzi w domu. Miejmy nadzieję, że pełne zmobilizowanie w zakresie home office spowoduje, że szybciej wróci normalność. Abyśmy w międzyczasie, wszyscy byli mimo wszystko na bieżąco, warto zapoznać się z nowelizacją, która wejdzie w życie wraz z nadejściem lipca bieżącego roku, dotyczącą tzw. sądów własności intelektualnej.

W projekcie zmian wskazano, iż będą to cztery wydziały w sądach okręgowych w Gdańsku, Poznaniu, Lublinie i Warszawie. Następnie spotkałam się z informacją, iż takie wydziały powstaną w Sądzie Okręgowym w Warszawie, Sądzie Okręgowym w Poznaniu, Sądzie Okręgowym w Katowicach oraz Sądzie Okręgowym w Gdańsku w  oraz dwa sądy apelacyjne.

Obecnie, zgodnie z treścią art. 479 [90] k.p.c. sprawy własności intelektualnej należą do właściwości sądów okręgowych, a Sąd Okręgowy w Warszawie będzie wyłącznie właściwy w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.

Co jest najważniejsze dla nas, prawników?

W postępowaniu w sprawach własności intelektualnej obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów, radców prawnych lub rzeczników patentowych, jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 20 tysięcy złotych. Co ciekawe, pełnomocnikiem w zakresie projektu wynalazczego może być również reprezentant organizacji, która zajmuje się popieraniem własności przemysłowej oraz udzielaniem pomocy twórcom projektów wynalazczych.

Zgodnie z treścią art. 479[89] k.p.c. sprawami własności intelektualnej będą sprawy o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę praw własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych, a tym samym sprawy z zakresu m.in. ochrony praw do znaków towarowych, wzorów przemysłowych czy ochrony innych praw na dobrach niematerialnych.

Sprawami własności intelektualnej w rozumieniu powołanego przepisu będą także sprawy o: zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji; ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług oraz ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą.

W postępowaniach tych możemy również wnioskować o udzielenie zabezpieczenia środka dowodowego przed wszczęciem postępowania oraz do zamknięcia rozprawy w I instancji. Taki wniosek o zabezpieczenie powinien zostać rozpoznany w ciągu tygodnia od jego wpływu (ciekawa jestem, czy będzie to realne w rzeczywistości?). Sposobami zabezpieczenia są w szczególności odebranie towarów, materiałów, narzędzi użytych do produkcji lub dystrybucji, dokumentów, jak również sporządzenie szczegółowego opisu tych przedmiotów połączone, w razie konieczności, z pobraniem ich próbek. Biorąc pod uwagę ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, sąd określi zasady korzystania z zabezpieczonego środka dowodowego, jak również sposób zapoznawania się z nim przez uprawnionego.

W tego typu sprawach bardzo ważne jest również ujawnienie środka dowodowego. Zgodnie z treścią nowelizacji, powód, który uprawdopodobnił roszczenie, może żądać, aby pozwany wyjawił lub wydał środek dowodowy, którym dysponuje, w szczególności dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe, służące ujawnieniu i udowodnieniu faktów. Pozwany winien ustosunkować się do tego żądania przed wyznaczeniem posiedzenia. Co dla nas jest ważne? Postanowienie nakazujące wyjawienie lub wydanie środka dowodowego podlega wykonaniu z chwilą jego wydania, a przepisy dotyczące egzekucji stosuje się odpowiednio.

Jeśli druga strona będzie uchwała się od ww. wyjawienia lub wydania środka dowodowego lub też go zniszczy, sąd może uznć za za ustalone fakty, które miały być stwierdzone tymże środkiem jak również obciążyć stronę obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania niezależnie od wyniku sprawy.

Kolejnym bardzo ważnym środkiem jest możliwość wezwania do udzielenia informacji nie tylko drugą stronę, lecz również każdego, kto posiada w ilości towarów świadczącej o faktycznym prowadzeniu działalności (przy wytworzeniu, zaprojektowaniu lub wprowadzeniu do obrotu nastąpiło naruszenie prawa własności intelektualnej lub cechy estetyczne lub funkcjonalne naruszają prawa własności intelektualnej); osobęk która dostarcza ww. towary, wykonuje towary z naruszeniem prawa własności intelektualnej lub został przez te osoby wskazany jako wytwórca lub uczestnik przy wprowadzeniu takich towarów, odbiorca czy też podmiot, który je świadczy.

Na wniosek, sąd może przed wszczęciem postępowania w sprawie o naruszenie lub w jego toku aż do zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji wezwać naruszającego do udzielenia informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług, jeżeli jest to niezbędne dla dochodzenia roszczenia. Tutaj pojawia się roszczenie odszkodowawcze podobne to tego z art. 746 k.p.c. Jeśli uprawnioy nie wniósł pozwu, albo go cofnął oraz gdy pismo wszczynające zostało zwrócone lub odrzucone, powództwo oddalono lub postępowanie umorzono, drugiej stronie przysługuje roszczenie o naprawienie szkody.

Jeśli chodzi o powództwo wzajemne w zakresie naruszenia prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, musi obejmować żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśniecia prawa ochronnego na znak lub unieważnienia prawa z rejestracji wzoru. Sąd w takim wypadku zwróci się do Prezesa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z zapytaniem, czy toczy się sprawa o unieważnienie prawa lub stwierdzenie wygaśnięcia prawa.

 

Adwokat Magdalena Niewelt

autorka książki “Paragrafy mody”