Lon Luvois Fuller, teoretyk prawa i autor książki pt. „Moralność prawa” będący krytykiem pozytywizmu prawniczego, określał go jako teorię zrównującą prawo z rozkazem wojskowym z pominięciem faktu, że prawo powstaje w społeczeństwie nie będąc wyłącznie tworem suwerena. Zdaniem autora, adresaci norm prawnych nie tyleż powinni ich przestrzegać w obawie przed sankcją, lecz mając świadomość, że prawo zmierza do roztropnego ukształtowania i ukierunkowania ludzkich zachowań na pewne wartości uniwersalne, pośród których wymieniał dobro i piękno, chcieć sprostać jego wymaganiom i dążyć do uczynienia świata lepszym.
Prawo powinno uwzględniać złożoność natury ludzkiej i kondycję człowieka, jego doświadczenia, także jego ułomności. Nie może być konstruowane w sposób, który adresata normy stawia pod pręgieżem, w obliczu podejrzeń, dąży do jego ukarania. Jest bowiem rzeczą naturalną, iż budzi to sprzeciw, a co za tym idzie potencjalną niezgodność zachowań z obowiązującymi przepisami.
Ustawodawca nie powinien także stawiać się w roli nieomylnego sędziego, rycerza sprawiedliwości lub ostatecznej wyroczni – w sprawach, które sięgają dalej niż leży ludzkie sumienie. Stanowienie prawa nie może polegać na zaklinaniu otaczającej ustawodawcę rzeczywistości i tym samym stać w opozycji do codziennego, zwykłego, ludzkiego doświadczenia. Staje się bowiem wówczas śmieszne i odarte z szacunku. Skoro bowiem ustawodawca nie szanuje człowieka, nie uwzględnia trudów z jakimi przychodzi mu się niekiedy borykać, dlaczego człowiek miałby postępować odwrotnie?
Środowiskom związanym z obroną prawa kobiety do legalnego usuwania ciąży postulującym utrzymanie dotychczasowego „kompromisu aborcyjnego” z pola widzenia umyka jedno. W Polsce tegoż kompromisu nie ma. Jest zaś – całkowity zakaz usuwania ciąży, a prawo przewiduje jedynie trzy kontratypy. Okoliczności wyłączające karną bezprawność czynu, to nie to samo, co kompromis. To jedynie subtelne odstępstwo od ustawowego wymogu heroizmu.
Adwokat Joanna Parafianowicz
No comments
Sorry, the comment form is closed at this time.